Η αύξηση του κατώτατου μισθού και η αγοραστική δύναμη των εργαζομένων στην Ελλάδα – Μια προσχηματική ενίσχυση;


Η πρόσφατη εξαγγελία του Κυριάκου Μητσοτάκη για νέα αύξηση του κατώτατου μισθού, με διαβεβαίωση ότι θα προστατεύεται νομικά από μελλοντική μείωση, μοιάζει περισσότερο με μια πολιτική κίνηση επικοινωνιακού χαρακτήρα παρά με ουσιαστική παρέμβαση ενίσχυσης των εργαζομένων. Η κυβέρνηση επιχειρεί να εμφανίσει τις αυξήσεις στον κατώτατο μισθό ως στρατηγική υπέρ των χαμηλόμισθων, ωστόσο η πραγματικότητα, όπως διαμορφώνεται από οικονομικά και κοινωνικά στοιχεία, δείχνει ότι αυτή η παρέμβαση είναι επιφανειακή, αποσκοπώντας περισσότερο στην καλλιέργεια εντυπώσεων.


Ένα νομοθετικό τρικ που στερείται ουσίας


Η νομική δέσμευση για διατήρηση του κατώτατου μισθού σε αυξημένα επίπεδα στο μέλλον αποτελεί περισσότερο ένα συμβολικό παρά ένα πρακτικό μέτρο, καθώς οι νόμοι μπορούν ανά πάσα στιγμή να καταργηθούν ή να τροποποιηθούν με νέους. Έτσι, η υπόσχεση για "προστασία" του κατώτατου μισθού μέσω νομοθεσίας δεν είναι παρά ένα πρόσκαιρο τρικ, που δεν μπορεί να εγγυηθεί πραγματική μακροπρόθεσμη ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης.


Πίσω από τις "αυξήσεις" - το φάντασμα του πληθωρισμού


Η ονομαστική αύξηση του κατώτατου μισθού, χωρίς επαρκή σύνδεση με τον πληθωρισμό, δεν συνεπάγεται αναγκαστικά και πραγματική αύξηση της αγοραστικής δύναμης. Η κίνηση αυτή μάλιστα οδηγεί σε ουσιαστική μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος, καθώς, αν ο πληθωρισμός αυξάνεται ταχύτερα από τον μισθό, τότε οι μισθωτοί έχουν την αίσθηση ότι, ενώ "αυξήθηκε" το εισόδημά τους, μπορούν να αγοράσουν λιγότερα από πριν. Η Αγοραστική Δύναμη, όπως θα πρέπει να μετριέται, δείχνει τη διαφορά μεταξύ της ονομαστικής αξίας και της πραγματικής απόδοσης του μισθού, επηρεασμένη από τις αυξήσεις στο κόστος ζωής. Επομένως, μια τυπική αύξηση, που δεν υποστηρίζεται από αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή, είναι απλώς μια "ασπιρίνη" σε μια μόνιμη οικονομική κρίση.


Απουσία Συλλογικών Συμβάσεων – Το αδιέξοδο της ελεγχόμενης διαπραγμάτευσης


Από τη στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση αρνείται να προχωρήσει σε ένα σταθερό σύστημα συλλογικών συμβάσεων εργασίας, που θα περιλαμβάνει ελεύθερες διαπραγματεύσεις και αποτελεσματικό έλεγχο των όρων εργασίας, το οποιοδήποτε μέτρο αύξησης του κατώτατου μισθού παραμένει μετέωρο. Οι συλλογικές διαπραγματεύσεις, εάν καθιερωθούν, επιτρέπουν στους εργαζομένους να διαπραγματεύονται βάσει πραγματικών αναγκών και οικονομικών συνθηκών, επιτυγχάνοντας έτσι συμφωνίες που λαμβάνουν υπόψη τις προκλήσεις της σύγχρονης ζωής. Η μόνιμη απουσία αυτής της προσέγγισης από την πολιτική σκηνή, σε συνδυασμό με την έλλειψη ελέγχου των πρακτικών, υπονομεύει την ενίσχυση των μισθωτών σε βάθος χρόνου.


Οι δυσκολίες του φτωχού πληθυσμού - Στοιχεία που σοκάρουν


Τα στατιστικά στοιχεία για τις συνθήκες διαβίωσης του φτωχού πληθυσμού στην Ελλάδα αποτυπώνουν το έλλειμμα των μέχρι σήμερα πολιτικών. Σύμφωνα με έρευνα του 2024, που εξετάζει τα εισοδήματα του 2022, το 77,3% των φτωχών πολιτών αδυνατεί να καλύψει έκτακτες ανάγκες της τάξης των 438 ευρώ. Επιπλέον, σχεδόν 40% του φτωχού πληθυσμού δήλωσε ότι στερείται τη δυνατότητα διατροφής που περιλαμβάνει βασικά θρεπτικά στοιχεία, ενώ ποσοστό 39,7% δηλώνει ανικανότητα θέρμανσης το χειμώνα, κάτι που αποδεικνύει την έλλειψη βασικής υποστήριξης σε στοιχειώδεις ανάγκες.

Αυτά τα δεδομένα δεν είναι απλώς στατιστικά νούμερα – είναι ενδείξεις μιας πολιτικής αποτυχίας να αντιμετωπιστούν οι ριζικές ανισότητες και οι ανάγκες του πληθυσμού. Σε ένα πιο διευρυμένο πλαίσιο, η διάρθρωση του εισοδήματος στους χαμηλόμισθους δείχνει ότι περίπου το 55% των εσόδων τους καταλήγει σε στέγαση, τροφή και ενέργεια. Από την άλλη, για τα υψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια, το ίδιο ποσοστό είναι μόλις 30% ή και χαμηλότερο, καταδεικνύοντας το διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ των κοινωνικών τάξεων.


Συμπεράσματα - Χρειάζεται μια πιο βαθιά και ειλικρινής προσέγγιση


Η εξαγγελία για αύξηση του κατώτατου μισθού μοιάζει με μια κίνηση ελέγχου εντυπώσεων παρά με πραγματική πολιτική ενίσχυσης της εργασίας. Χωρίς την ύπαρξη ενός μόνιμου μηχανισμού συλλογικών διαπραγματεύσεων, αυτοματοποιημένη τιμαριθμική αναπροσαρμογή και σαφή κριτήρια για την αξιολόγηση της αγοραστικής δύναμης, οποιαδήποτε απόπειρα αύξησης μισθών θα παραμένει ανεπαρκής. Ο στόχος πρέπει να είναι η δημιουργία ενός δίκαιου, βιώσιμου οικονομικού πλαισίου που να επιτρέπει στους εργαζόμενους να συμμετέχουν με ασφάλεια στην κοινωνική και οικονομική ζωή του τόπου, με αξιοπρέπεια και ασφάλεια. Πότε και Πώς Αλλάζει το Μισθολογικό Κλιμάκιο (Μ.Κ) των Εκπαιδευτικών https://e-wall.net/?p=72483